O niektórych mówi się, że są temperamentni. Na co dzień odbieramy to określenie jako kogoś pełnego energii, przekazującego ją innym. Ale temperament to cechy typowe dla danego człowieka, które uwarunkowane są genetycznie i objawiające się już w pierwszym roku życia. Jest to tak zwana “natura emocjonalna”, na którą składa się między innymi wrażliwość na bodźce, czy dominujący nastrój. Temperament możemy zobaczyć już u noworodków – niektóre są spokojne, inne natomiast więcej płaczą. Sięgnijmy do pierwszej teorii (humoralnej) dotyczącej temperamentów, która powstała już w starożytności. Jej autorem jest Gales, a w psychologii jej duża część wykorzystywana jest do dzisiaj.
Teoria humoralna
Hipokrates stworzył pewną teorię twierdząc, że istnieją cztery ciecze (krew, żółta oraz czarna żółć i śluz), którymi w różnych proporcjach wypełniony jest człowiek. Jeśli proporcja każdego z płynu była ta sama lub bardzo podobna człowiek zachowywał zdrowie dzięki równowadze. Jeśli któryś płyn przeważał rozpoczynała się choroba.
Na podstawie teorii Hipokratesa Galen stworzył teorię dotyczącą temperamentów i stwierdził, że w zależności od tego, której z czterech cieczy jest najwięcej, taki temperament reprezentuje dany człowiek.
Sangwinik
Głównym płynem w organizmie sangwinika jest krew, która według teorii humoralnej pochodzi z serca. Jest to typ osobowości najbardziej stabilny, a osoby o tym temperamencie są najczęściej niepoprawnymi optymistami. Cechują się także otwartością, byciem towarzyskim oraz beztroską. Są urodzonymi przywódcami, charakteryzują się wykazywaniem ogromnego entuzjazmu, bywają też bardzo twórczy.
Choleryk
W tym wypadku przeważający płyn to żółta (jasna) żółć. Cholerycy to osoby o silnej pobudliwości, wystarczy tylko “podpalić lont”, a awantura gotowa. Pragną dominować, rządzić, a czasami nawet manipulować. Oczekują bezwzględnego podporządkowania, są uparte i działają szybko. Choleryk umie skutecznie rozwiązywać problemy, nie ma problemów w podejmowaniem decyzji. Niestety ciężko im się przyznać do błędu i przeprosić.
Flegmatyk
Są to osoby, u których przeważa śluz. Często uznawane za zbyt zdystansowane i chłodne w relacjach z innymi. Mają wysoki poziom samokontroli, cechuje ich także równowaga emocjonalna. Flegmatycy są pogodni, cierpliwi i łagodni. Nie lubią pośpiechu, wolą zrobić coś wolniej, ale bardzo dokładnie, czasami wręcz perfekcyjnie. Przez swoją małomówność i skrytość bywają odbierani jako osoby chłodne i często niedoceniane.
Melancholik
Dominującą cieczą jest czarna żółć, a reprezentanci tego temperamentu są osobami negatywnie nastawionymi do życia i pesymistycznie patrzą na codzienność. Charakteryzują się nieśmiałością, nadwrażliwością oraz często nie wierzą w siebie. Łatwo popadają w zadumę, wchodząc w świat marzeń i pragnień. Ich mocnymi cechami jest dobre zorganizowanie i sumienność. Melancholicy to umysły analityczne, są perfekcjonistami, charakteryzują się także wysokim poziomem kreatywności. Nie lubią znajdować się w centrum uwagi i źle znoszą krytykę.
Niektóre aspekty humoralnej teorii temperamentów wykorzystywane są do dzisiaj przez psychologów. Wiemy już, że podejście do życia nie zależy może od żadnych płynów, ale uwarunkowane jest genetycznie i przejawia się w codziennych zachowaniach. Środowisko życia ma znaczący wpływ na kształtowanie naszej osobowości, ale temperament otrzymujemy już na start. Oczywiście nikt nie może określić się w pełni sangwinikiem, czy flegmatykiem, ale prezentowane w danym typie temperamentu cechy często są ze sobą w znacznym stopniu powiązane i występują razem.
Photo by Hello I’m Nik on Unsplash