Doping zawsze był i nadal jest najbardziej niepokojącą i zarazem kontrowersyjną kwestią poruszaną w świecie sportu. Istnieją coraz dokładniejsze i wzmożone kontrole antydopingowe, ale niektóre substancje nadal pozostają mało wykrywalne. Czym właściwie jest doping i dlaczego należy z nim walczyć?

Co to jest doping?

Doping to nielegalne substancje zażywane przez sportowców w celu poprawienia wydolności i siły, a co za tym idzie także wyników. Istnieje pięć klas zakazanych leków, z których najczęstsze to stymulanty i hormony.
Z ich przyjmowaniem wiążą się zagrożenia dla zdrowia i są one zakazane przez władze sportowe. Według Agencji Antydopingowej zakazane są substancje i metody, które spełniają co najmniej dwa z trzech kryteriów: poprawiają wyniki, stanowią zagrożenie dla zdrowia sportowca lub naruszają zasady “ducha sportu”.

Rodzaje stosowanych leków

Najczęściej stosowanymi substancjami są sterydy anaboliczno-androgenne (syntetycznie wytwarzane hormony). Pozwalają one sportowcom na cięższe treningi, szybszą regenerację i budowanie większej masy mięśniowej, ale mogą prowadzić do uszkodzenia nerek i zwiększonej agresji. Inne skutki uboczne to łysienie i niska liczba plemników u mężczyzn oraz zwiększone owłosienie twarzy i pogłębione głosy u kobiet.
Inne często spotykane leki to spożywane różnego rodzaju hormony, które zwykle przyjmuje się w postaci tabletek. Używki te sprawiają, że sportowcy są bardziej czujni i mogą przezwyciężyć skutki zmęczenia poprzez zwiększenie częstości akcji serca i przepływu krwi.
Środki takie mogą uzależniać, a w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do niewydolności serca. Inne rodzaje dopingu to m. in. narkotyczne środki przeciwbólowe i kannabinoidy, hormony peptydowe, doping krwi, glukokortykoidy, beta-blokery – lista jest naprawdę długa. Istnieją również leki moczopędne i maskujące, które służą do usuwania płynów z organizmu, które mogą ukryć stosowanie innych narkotyków.

Walka z dopingiem

Ogólnym trendem wśród władz i organizacji sportowych w ciągu ostatnich kilku dekad było ścisłe regulowanie używania narkotyków w sporcie. Stosowanie leków w celu poprawy wyników jest uważane za nieetyczne, a zatem zabronione przez większość międzynarodowych organizacji sportowych, dlatego też kontrole antydopingowe obecne są w życiu każdego sportowca wyczynowego.
Powodami zakazu są głównie zagrożenia dla zdrowia związane z lekami poprawiającymi wyniki, równość szans dla sportowców oraz przykładny wpływ sportu wolnego od narkotyków dla społeczeństwa.

Wzmożone kontrole antydopingowe mają skutecznie wyeliminować stosowanie środków dopingowych wśród sportowców. Chodzi oczywiście o wyrównanie szans wszystkich zawodników, ale przede wszystkim na uwadze trzeba mieć zdrowie osób trenujących – sam sport jest zajęciem silnie obciążającym organizm, a radzenie sobie z często niebezpiecznymi substancjami jest ogromnym wyzwaniem dla ciała sportowca. Stosowanie dopingu może nieść daleko idące skutki oddalone w czasie.

Photo by Braden Collum on Unsplash