Komórki ludzkiego organizmu mają zdolność do regeneracji. Dzieje się tak dzięki komórkom macierzystym, które stanowią rezerwuar, przez co mogą różnicować się w określone, wyspecjalizowane grupy komórek poszczególnych tkanek. Właśnie z komórek macierzystych powstaje zarodek, a w późniejszym życiu pozazarodkowym przekształcane zostają w komórki dorosłe, czyli somatyczne.
Jak to działa?
Jak to się dzieje, że komórki macierzyste potrafią różnicować się w wyspecjalizowane tkanki? Komórki określonych tkanek nie mają same z siebie zdolności do podziałów, więc kiedy zużywają się lub zostają uszkodzone organizm na ich miejsce “przysyła” komórki macierzyste, z których różnicuje się tkanka, aby zastąpić powstały ubytek. Dobrym przykładem fizjologicznego mechanizmu działania komórek macierzystych jest różnicowanie ich w tkanki skóry. Ludzka skóra odnawia się co około 28 dni, a jej komórki przemieszczają się do warstwy rogowej naskórka, gdzie stają się martwe i zostają złuszczone, czyli usunięte. Dzięki temu skóra wciąż wymienia swoje komórki na nowe, a te powstają właśnie z komórek macierzystych.
Nadzieja w leczeniu
Komórki macierzyste można pozyskiwać z krwi pępowinowej, a ich skuteczność jest dużo wyższa niż tych pobranych ze szpiku dorosłego dawcy. Dzięki komórkom macierzystym możliwe jest leczenie coraz większej liczby chorób układu krwionośnego, czy odpornościowego. Stanowią przełom w leczeniu chorób, w których żadne leki nie przynoszą skutecznego działania, niestety komórki te nie są w stanie różnicować się w niektóre tkanki, dlatego nie możemy leczyć nimi na przykład cukrzycy, czy chorób serca.
Oddawanie komórek
Obecnie w medycynie wykorzystywane są komórki macierzyste od dawców dorosłych (ze względów etycznych nie są pobierane komórki zarodkowe). Pozyskiwane są one ze szpiku kostnego, który powstaje w naszych kościach. Dawcą może zostać praktycznie każda zdrowa osoba, która po wykazaniu takiej chęci zostaje zarejestrowana w bazie dawców. Kiedy zaistnieje potrzeba komórki macierzyste mogą zostać pobrane z krwi obwodowej lub ze szpiku kostnego talerza kości biodrowej. Każdy z nas ma przynajmniej jednego tak zwanego bliźniaka genetycznego, który może potrzebować naszej pomocy.
Komórki macierzyste stanowią nadzieję na skuteczne leczenie wielu chorób, w których inne terapie zawodzą. Wciąż prowadzone badania naukowe dają szansę coraz większej grupie chorych na powrót do zdrowia, a każda zdrowa osoba dzięki byciu dawcą może sprawić, że przynajmniej jedno życie zostanie uratowane!